Η Μάχη του Κιλκίς - Λαχανά
Μάχες που καθόρισαν το σήμερα
Κατά τη διάρκεια του Β' Βαλκανικού Πολέμου η νίκη των ελληνικών δυνάμεων, έναντι των Βουλγαρικών δυνάμεων, στην Μάχη του Κιλκίς - Λαχανά, άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση της Ανατολικής Μακεδονίας και σηματοδότησε την κατάρρευση των βουλγαρικών φιλοδοξιών για την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης.
Κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο, οι Βούλγαροι είχαν καταλάβει το Κιλκίς (Κουκούς, όπως το ονόμαζαν) στις 26 Οκτωβρίου 1912, την ημέρα που ο ελληνικός στρατός έμπαινε νικηφόρα στη Θεσσαλονίκη.
Σκόπευαν να το χρησιμοποιήσουν ως ορμητήριο των επιχειρήσεών τους στη Μακεδονία και ειδικότερα για την πραγματοποίηση του μεγάλου τους ονείρου, την κατάληψη της Θεσσαλονίκης.
Η ελληνική επίθεση εκδηλώθηκε το πρωί της 19ης Ιουνίου 1913.

Η συνολική δύναμη των ελληνικών δυνάμεων ανερχόταν σε 117.861 άνδρες και 176 κανόνια, ενώ οι δυνάμεις των Βουλγάρων ήταν άνω των 40.000 ανδρών.
Μετά από δεκάδες επιθέσεις, ο ελληνικός στρατός το βράδυ της 20ης Ιουνίου βρέθηκε σε απόσταση ολίγων εκατοντάδων μέτρων από τις πρώτες οχυρωματικές θέσεις των υπερασπιστών του Κιλκίς.
Στις 21 Ιουνίου επιτέθηκαν και οι υπόλοιπες τρεις μεραρχίες του κεντρικού τομέα. Στις 11 το πρωί οι Βούλγαροι άρχισαν να υποχωρούν σε όλο το μήκος του μετώπου με κατεύθυνση τη Δοϊράνη και τον Στρυμόνα. Το ισοπεδωμένο Κιλκίς ήταν υπό ελληνικό έλεγχο. Αν και η φωτιά που είχε ξεσπάσει στην πόλη έκαψε τα πάντα, μέχρι σήμερα δεν είναι σίγουρο αν προήλθε από τους Βούλγαρους ή από τους Έλληνες.
Η μάχη του Κιλκίς- Λαχανά είναι μία από τις μάχες που αναγράφετε στην βουλή των Ελλήνων, δίπλα από το μνημείο του άγνωστου στρατιώτη.